Van het kastje naar de muur; Onderzoek naar drugsdumpingen loopt vast in “registratielappendeken”

Door Samuel Verschoor en Anne L. Giesen

De onderzoeksredactie van RTV Horizon heeft niet stilgezeten; In de afgelopen maanden zijn we druk bezig geweest met het letterlijk in kaart brengen van dumpingen van drugsafval in de regio om een beter beeld te krijgen van de locaties en hoeveelheid dumpingen in de afgelopen jaren. Door middel van openbronnenonderzoek en een uitgebreide media-analyse, is de kaart met dumpingen tussen 2018 en 2021 tot stand gekomen. Hierop is onderstaande kaart gebaseerd.

Afwijkende data
Om deze bevindingen te kunnen bevestigen, was er data nodig van de instanties die registreren hoeveel drugsafval er gedumpt wordt en waar. Er zijn heel veel verschillende instanties gemoeid met deze procedures, door de onderzoeksredactie is er contact gelegd met de politie, Staatsbosbeheer, de waterschappen en de provincie. De instanties die data beschikbaar hadden, hebben deze opgestuurd, waaruit blijkt dat onze kaart (nog) niet kloppend of compleet is. Sterker nog, het lijkt erop dat de cijfers van de instanties niet eens onderling kloppen. Politie-eenheid Oost-Brabant kwam met de volgende aantallen.

Tabel met data van drugsdumpingen Politie Oost-Brabant

Woordvoerder van Staatsbosbeheer Joke Bijl vermoedde dat de instantie de data omtrent dumpingen niet zo gedetailleerd bijhoudt. Toch zijn er gegevens beschikbaar. Als we dit naast de getallen van de politie leggen, wordt heel snel duidelijk dat er verschillen zijn. Staatsbosbeheer meldt dat zij in 2020 twee drugsdumpingen hebben gehad in de regio. Dit staat al lijnrecht tegenover de cijfers die de politie heeft aangeleverd. Dat terwijl beide dumpingen van Staatsbosbeheer bekend zouden moeten zijn bij de politie. Hoe dat zit, heeft met opruimsubsidie van de provincie te maken.

Drugsafval opruimen kost geld. Hiervoor kan subsidie aangevraagd worden. Binnen het tijdvak waarin wij zoeken, is Provincie Noord-Brabant verantwoordelijk geweest voor het verwerken van de subsidieaanvragen. Instanties, zoals bijvoorbeeld Staatsbosbeheer of de gemeente, maar ook particulieren kunnen aanspraak maken op deze opruimsubsidie. Als de dumping plaatsvindt op eigen terrein, is de eigenaar van dit terrein zelf verantwoordelijk voor de opruiming en schoonmaak van de vervuilde grond en moet dus zélf de subsidie aanvragen. Eén van de voorwaarden om een subsidie te ontvangen, is bewijs van aangifte bij de politie. Logischerwijs zouden de twee dumpingen die Staatsbosbeheer in 2020 opgeruimd heeft, geregistreerd moeten staan bij de politie. Maar dát blijkt dus niet uit de cijfers.

“daarvoor ontbreekt het ons aan capaciteit”

Een mogelijke reden dat er verschil is in de data, is omdat er onderscheid gemaakt wordt in het soort drugsafval dat gedumpt wordt door de politie. Op de vraag waarom de melding van Staatsbosbeheer er niet tussen staat, werd door politiewoordvoerder Miranda Post de deur voor de onderzoeksredactie dichtgeslagen en het gesprek via de mail beëindigd: “meer informatie en/of capaciteit voor een nog hoger detailniveau van antwoorden op een relatief klein en zeer lokaal onderwerp als dit hebben wij helaas niet beschikbaar”. Met andere woorden: we hebben geen tijd voor jullie vragen. Ook op de vraag of de precieze locatie van de dumpingen gedeeld kon worden met de redactie, luidde het antwoord van de woordvoerder “daarvoor ontbreekt het ons aan capaciteit”.

Van het kastje naar de muur
Provincie Noord-Brabant heeft de rapporten met de aanvragen voor de opruimsubsidie op hun site staan. Daaruit blijkt dat instanties, zoals Gemeente Cranendonck, soms een jaar na dato hun subsidieaanvragen bij de provincie inleveren. Hierdoor lijkt het bijna onmogelijk om zwart op wit te krijgen hoeveel drugsdumpingen er op welk grondgebied hebben plaatsgevonden binnen dit vrij recente tijdvak.

De woordvoerder van Provincie Noord-Brabant verwijst ons voor meer informatie weer door naar de politie. Ilse Pol, woordvoerder van Waterschap De Dommel, geeft op haar beurt aan dat het waterschap niet specifiek op drugsafval in het rioolwater controleert. Jeanine van de Haterd, van de Unie van Waterschappen, beaamt dit. Hierdoor kunnen rioollozingen niet door ons in kaart gebracht worden.

Helpt u ons verder?
Al met al blijkt dat de registratie van drugsdumpingen niet alleen bij meerdere instanties plaatsvindt, maar ook dat zij dit allemaal op hun eigen manier doen. Of zelfs helemaal niet. Deze lappendeken aan instanties en (gebrekkige) registratie zorgt voor een incompleet beeld van de drugsproblematiek in de regio. Concluderend: we zitten op een dood spoor.

Na dit zeer langgerekte “van het kastje naar de muur”-traject, richt de onderzoeksredactie zich daarom tot u. Wij zien het maatschappelijk belang van het boven water halen van deze data in en hebben uw hulp nodig bij het in kaart brengen van de milieuvervuiling en hoge kosten die gepaard gaan met het dumpen van het chemische en giftige afval van drugsproductie. Heeft u in de jaren 2018, 2019 en/of 2020 een drugsdumping gemeld of gezien die niet in deze kaart vertegenwoordigd is, horen wij graag van u.

U kunt de onderzoeksredactie bereiken per mail op onderzoeksredactie@rtvhorizon.nl. Voor anonieme tips, vindt u hier onze beveiligde communicatie kanalen.