
Terwijl gemeente Cranendonck al druk fietsend en luisterend in bijeenkomsten in gesprek gaan met inwoners, komt er in Heeze-Leende mogelijk dit jaar dan een participatievisie, een beleid en een verordening. De randvoorwaarden voor hoe inwoners kunnen meedenken, meepraten en soms zelfs meebeslissen over wat er in Heeze, Leende en Sterksel gebeurt.
Nieuwe wet dwingt tot actie
Daarnaast geldt sinds 1 januari 2025 de Wet Versterking Participatie. Deze wet verplicht gemeenten om voor 2027 een participatieverordening op te stellen: duidelijke afspraken over hoe inwoners kunnen meedoen bij het maken, uitvoeren en verbeteren van gemeentelijk beleid. Bovendien gaf de gemeenteraad al in 2022 aan dat inspraak en samenwerking onmisbaar zijn voor sterke en leefbare dorpen. Eerdere participatievormen zoals een digitaal panel functioneren al lang niet meer.
Bijzondere timing
De bijeenkomsten zijn gepland direct na de schoolvakanties. Voor veel verenigingen valt dat samen met de opstartperiode, terwijl anderen volop bezig zijn met de voorbereidingen van de Brabantsedag. Dat roept de vraag op of het gekozen moment wel doordacht is. Deelname is bovendien alleen mogelijk voor vertegenwoordigers van verenigingen, instellingen of organisaties; individuele inwoners zijn niet uitgenodigd.
Het uitdaagrecht: inwoners aan het stuur
De gemeente schrijft op haar website te gaan voor 'duurzame betrokkenheid van inwoners' en 'co-creatie met nieuwe manieren van samenwerken'. Een andere manier om te vertellen dat men invulling wil geven aan het uitdaagrecht, dat officieel per 1 januari 2025 in de Gemeentewet is vastgelegd.
Met dit recht krijgen inwoners en maatschappelijke organisaties de mogelijkheid om een verzoek in te dienen om een taak of dienst van de gemeente, provincie of het waterschap over te nemen, als ze denken dat zij dit beter, slimmer, efficiënter of goedkoper kunnen uitvoeren. Daarbij kan het bijvoorbeeld gaan om het beheer van een park, het schoonhouden van grachten, of het beheer van een buurthuis.
Wanneer zo'n verzoek wordt ingediend, is de overheid verplicht hier serieus naar te kijken en bij een positieve beoordeling ook het bijbehorende budget mee over te dragen aan de initiatiefnemers. Het uitdaagrecht is dus zeker niet exclusief voor verenigingen of stichtingen, maar staat ook open voor individuele burgers en informele groepen bewoners.
Wanneer en waar kun je meepraten?
Verenigingen, instellingen en organisaties uit Heeze-Leende die in discussie willen gaan met de gemeente zijn van harte welkom op:
- Dinsdag 19 augustus – Dorpshuis Valentijn, Sterksel – 19.00-21.00 uur
- Donderdag 21 augustus – Dorpshuis 't Perron, Heeze – 19.00-21.00 uur
- Dinsdag 26 augustus – Dorpshuis De Schammert, Leende – 19.00-21.00 uur
Aanmelden kan door een e-mail te sturen naar communicatie@heeze-leende.nl en vermeld: op welke avond je wilt komen met hoeveel personen je komt.